“We moeten van tekeningen maken naar informatie uitwisselen”

Willen we digitalisering versnellen en aansluiten bij veranderende informatiebehoeften van onder andere assetbeheerders, dan moeten we elkaars digitale taal spreken. “Daarom wil digiGO het beheer van open standaarden voor de gebouwde omgeving professionaliseren, zodat we die standaarden onderling kunnen verbinden”, zegt Elisabeth de Vries (CROW), sinds kort productmanager van de NLCS (Nederlandse CAD standaard).

Dat Elisabeth affiniteit heeft met de NLCS is niet toevallig: “Ik ben vroeger ontwerper geweest, en heb spooralignementen berekend. Een kouwe maandag, want hoewel ik heel goed in wiskundige formules ben en begrijp hoe je informatiemodellen maakt, bleek ik minder goed in 3D-denken. Maar ik heb dus zelf in CAD-applicaties gewerkt, dezelfde die voor de NLCS gebruikt worden.”

Veel werk aan de winkel

Terug naar de standaard: voor het beheer van de NLCS is er heel veel werk aan de winkel. Het komende jaar wordt er gewerkt aan meerdere belangrijke stappen, waaronder:

1. Het verbinden van de NLCS met andere open standaarden en richtlijnen.
2. De overstap van het publiceren van de NLCS van een SQL based platform, naar een linked data platform.
3. Uitbreiding van de scope van de NLCS, onder andere op het gebied van stedelijk spoor en de ondergrondse infrastructuur.
4. NLCS ook kunnen toepassen in 3D-modellen.

Silootjes doorbreken

Werken aan de verbinding tussen diverse open standaarden, staat binnen digiGO met stip op nummer één. “Dit hangt samen de roep om oplossingen voor diverse maatschappelijke vraagstukken, zoals het terugdringen van de uitstoot van stikstof en de energietransitie. Bij het oplossen daarvan speelt digitalisering een sleutelrol.” Die digitalisering speelt zich nog te veel op allerlei eilandjes af.

“Dat werken in eigen ‘silootjes’ kunnen we doorbreken. Om te beginnen door elkaars digitale taal te gaan spreken. Door standaarden op elkaar af te stemmen. Dat betekent voor digiGO dat we verschuiven van een vooral technisch beheer van standaarden zoals de NLCS, naar een meer open standaarden beheer. Daarbij is integratie leidend.”

Toewerken naar datasets

Ter illustratie wijst Elisabeth op de vele gebruikersvragen over NLCS. “Vooral vanuit assetmanagers en databeheerders groeit de roep dat zij niet meer genoeg hebben aan een object op tekening, maar dat ze ook informatie bij dat object willen. Zo willen gemeenten en provincies de informatie uit IMBOR (Informatie Model Beheer Openbare Ruimte) graag kunnen combineren met een tekening volgens de NLCS. Dus we moeten snel opschuiven van tekeningen maken naar informatie uitwisselen. We moeten zorgen dat de software niet alleen een tekening ophaalt, maar dat er bijvoorbeeld ook velden oppoppen waarin je aanpalende info kwijt kunt.”

Federatief datadelen als ultiem doel

Hoe gaan we al die verbindingen op een veilige, efficiënte wijze leggen? “Dat kan via het digitaal stelsel gebouwde omgeving (DSGO) dat in ontwikkeling is. Daarbinnen moeten we hierover afspraken gaan maken. En er moeten verbanden worden gelegd met nog meer informatiemanagement hulpmiddelen. Zo is het ook een wens van mij om de NLCS te verbinden met de ILS Configurator.”

Het klinkt allemaal heel logisch, maar daadwerkelijk federatief datadelen (wat dit is en hoe dit werkt lees je op de site van het DSGO afsprakenstelsel) is heel complex. “Je hebt nu eenmaal te dealen met een groot aantal technieken en diverse belangen. De ene partij stopt de extra info bij een tekening bij geometrie en wil dit in GIS uitwisselen, en de ander zegt ‘nee wij willen dit in CAD en uitwisselen via XML’. Vaak wordt er nog gedacht in kortetermijnoplossingen, vanuit eigen systemen. Maar we willen af van het knippen en plakken van het ene systeem naar het andere. We willen federatief data delen!”

Stap één: onderzoek

Kijkend naar de NLCS is stap één volgens Elisabeth “dat we komende maanden willen onderzoeken hoe we tot verbindingen met andere standaarden kunnen komen. Kunnen we werken vanuit de NLCS, of kunnen we die integratie van standaarden beter oppakken binnen de ontwikkeling van het DSGO-afsprakenstelsel?”

Wie is Elisabeth de Vries?

Elisabeth is een bekend gezicht voor diegenen die al langer meedraaien in de wereld van digiGO – eerder het BIM Loket. Vanuit haar werkgever CROW heeft ze eerder bijgedragen aan het beheer van diverse open standaarden. Ze is mede voor het beheer van de NLCS gevraagd, vanwege die expertise, en vanwege haar ervaring met het maken informatiemodellen. “Ik ken het werkproces van een ontwerper en beheerder, en ik vertaal die kennis vervolgens naar hun informatiebehoefte: welke info gebruikt hij of zij en welke info levert diegene aan de volgende in de keten? Vervolgens zorg ik ervoor dat mijn CROW-collega’s die info bijvoorbeeld vertalen naar IMBOR of het Informatiemodel voor verkeersborden.”

Over NLCS

NLCS is dé standaard waarmee je informatie uitwisselt bij object georiënteerd werken. Deze open standaard bevat afspraken voor het omgaan met metadata, digitaal tekenen, het uiterlijk van de tekening en – vooral – de coderingssystematiek en lagenstructuur van tekenwerk. De NLCS is ondergebracht bij digiGO. Deze stichting beheert open standaarden, samen met de betrokken kennisinstellingen. De nieuwste versie van de standaard is versie 5.0. Meer informatie over de NLCS en de nieuwste versie van deze standaard vind je hier.